Φερντοσί

Ο Hakim Abu al-Qasem Ferdowsi Tusi γεννήθηκε στην περιοχή Tabaran της πόλης Tus γύρω στο έτος 940 μ.Χ. Ο Φερντοσί είναι ο μεγαλύτερος Ιρανός επικός ποιητής που συνέθεσε το «Σαχναμέ», ένα έπος περίπου 60.000 στίχων, που αποδείχθηκε ότι ήταν η πιο διάσημη συλλογή ποιημάτων του και ένα από τα μεγαλύτερα λογοτεχνικά έργα της αρχαίας Περσίας.

Δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες για τη ζωή του Ferdowsi πριν από τη σύνθεση του Σαχναμέ, αλλά είναι σαφές ότι με τα έσοδα που ελάμβανε από την περιουσία του πατέρα του δεν χρειαζόταν την υποστήριξη κανενός στα νιάτα του. Ωστόσο, λέγεται, ότι σταδιακά έχασε την περιουσία αυτή  και, έτσι, περιέπεσε στη φτώχεια. Ευθύς εξαρχής ο Φερντοσί άρχισε να αποκτά γνώσεις και να μορφώνεται. Τον ενδιέφερε ιδιαίτερα να διαβάζει ιστορίες, ειδικά την ιστορία του Ιράν. Αυτό το ενδιαφέρον για το Ιράν και τον αρχαίο ιρανικό πολιτισμό τον ενέπνευσε να ξαναγράψει τα αρχαία και θρησκευτικά κείμενα των Ιρανών με τη μορφή του έπους Σαχναμέ και αφιέρωσε σχεδόν τριάντα χρόνια από τις καλύτερες μέρες της ζωής του για την ολοκλήρωση αυτού του έργου.

Ο Φερντοσί πέθανε στην πόλη Tus το έτος 1020 μ.Χ. Ένας υπέροχος τάφος χτίστηκε γι αυτόν στον κήπο της πόλης Tus στα εγκαίνια του οποίου συμμετείχαν αρκετοί από τους μεγαλύτερους ανατολίτες μελετητές του Σαχναμέ και Ιρανολόγους του κόσμου.

Το περίφημο έπος Σαχναμέ του Φερντοσί έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και υπάρχουν πολλά χειρόγραφα αυτού του σπουδαίου έργου τόσο στο Ιράν όσο και σε άλλες χώρες. Ενδεικτικά μπορούμε να αναφέρουμε ένα από τα παλαιότερα και πιο αυθεντικά χειρόγραφα του Σαχναμέ, το οποίο φυλάσσεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Φλωρεντίας.

Αρκετοί δρόμοι και πλατείες έχουν πάρει το όνομά τους από τον Φερντοσί και αγάλματα του ποιητή υπάρχουν στην Τεχεράνη, την πόλη Tus (δίπλα στον τάφο του), τη Ρώμη σε μια ομώνυμη πλατεία στη Villa Borghese, στην πόλη Μασχάντ (Πανεπιστήμιο Φερντοσί της πόλης Μασχάντ) και αλλού.

Πολλά ιδρύματα τόσο στο Ιράν όσο και σε ολόκληρο τον κόσμο φέρουν το όνομα του Πέρση Φερντοσί και μέχρι σήμερα έχουν λάβει χώρα αρκετές διοργανώσεις προς τιμή του,  συμπεριλαμβανομένου του Φεστιβάλ για τον εορτασμό 1000 ετών από τη γέννηση του Φερντοσί.

Το  μιλένιουμ για το τέλος του έπους Σαχναμέ εγγράφηκε στον κατάλογο των επιστημονικών, πολιτιστικών και καλλιτεχνικών προσωπικοτήτων και εκδηλώσεων της UNESCO το έτος 2010-2011.