Νταράμπγκερντ, η κυκλική και προηγμένη πόλη της αρχαίας εποχής

Η αρχαία πόλη Νταράμπγκερντ, με χιλιάδες χρόνια ιστορίας, βρίσκεται στα νοτιοανατολικά της επαρχίας Φαρς, και η σύγχρονη πόλη Νταράμπ είναι μόλις 6 χιλιόμετρα μακριά.

Ιστορία της αρχαίας πόλης Νταράμπγκερντ
Στα μυθικά κείμενα του Ιράν, η ίδρυση της Νταράμπγκερντ αποδίδεται στον βασιλιά Νταράμπ, απόγονο του Εσφεντιάρ, τον όγδοο βασιλιά του Ιράν. Ωστόσο, μερικοί ιστορικοί πιστεύουν ότι ο Δαρείος ο Μέγας (βασίλευσε 522-486 π.Χ.) ήταν ο ιδρυτής της.
Κατά την αρχαιότητα, η Νταράμπγκερντ ήταν σημαντική πόλη. Η περιοχή Πάρσα, όπου ιδρύθηκε η δυναστεία των Αχαιμενιδών το 550 π.Χ., είχε πέντε μεγάλες περιοχές, με την Νταράμπγκερντ να αποτελεί μία από αυτές. Στους Αχαιμενιδικούς χρόνους, η Νταράμπγκερντ ήταν στρατιωτική βάση και χώρος κράτησης Ρωμαίων αιχμαλώτων, ενώ σταδιακά αναπτύχθηκε και άνθισε.
Ο Δαρείος αναφέρεται στην επιγραφή του Μπαϊστόν σε διάφορες πόλεις του Ιράν, συμπεριλαμβανομένης της Νταράμπγκερντ, καθιστώντας αυτό το έγγραφο το πρώτο γραπτό τεκμήριο με το όνομα της πόλης.
Κατά την περίοδο των Σασσανιδών (224-651 μ.Χ.), η Νταράμπγκερντ έφτασε στην ακμή της. Ο Αρδησίλ Β΄, πριν επαναστατήσει κατά των Αρσακιδών και ιδρύσει το 224 μ.Χ. τη δυναστεία των Σασσανιδών, ήταν ηγεμόνας της Νταράμπγκερντ. Καθ’ όλη την εποχή των Σασσανιδών, η πόλη ήταν σημαντικό κέντρο στην επαρχία Πάρσα.

Η Νταράμπγκερντ μετά την είσοδο του Ισλάμ
Μετά την εξάπλωση του Ισλάμ, η Νταράμπγκερντ ήταν μια μεγάλη πόλη που πλήρωνε υψηλούς φόρους λόγω της οικονομικής δραστηριότητάς της. Αναφέρεται στη συμφωνία ειρήνης μεταξύ του Χασάν μπιν Άλι (δεύτερος Σιϊτης ιμάμης) και του Μουαβία (χαλίφης των Ομεϋαδών).
Η πόλη υπέστη μεγάλες καταστροφές από τις επιδρομές των Μογγόλων (1219 μ.Χ.) και την δυναστεία των Τιμουριδών (1370-1506). Οι κάτοικοι μετακινήθηκαν έξω από το αρχικό τείχος, και τον 14ο αιώνα δημιουργήθηκε η σύγχρονη πόλη Νταράμπ.
Κατά την περίοδο των Σαφαβιδών (1501-1736) η Νταράμπ άνθισε και παρέμεινε σημαντική μέχρι την εποχή των Ζαντιέδων (1751-1794), αλλά κατά τη διάρκεια της δυναστείας των Κατζάρ (19ος αιώνας) η πόλη σταμάτησε να εξελίσσεται λόγω εσωτερικών συγκρούσεων.

Ο τρόπος κατασκευής της αρχαίας πόλης Νταράμπγκερντ
Η δομή της πόλης μοιάζει με στρατιωτικό στρατόπεδο της Ασσυριακής αυτοκρατορίας. Η έκτασή της ήταν 32 τ.χλμ., με κυκλικό σχήμα και ακτίνα 1020 μέτρα.
Περιβαλλόταν από ένα τεράστιο κωνικό τείχος ύψους 10 μέτρων από πηλό, πέτρα και ασβεστοκονίαμα. Παρά τη διάβρωση που υπέστη σε 2600 χρόνια, σήμερα το τείχος έχει ακόμα ύψος περίπου 7 μέτρων. Το μήκος του έφτανε τα 6400 μέτρα, με πύργους για φρουρούς κατά μήκος του.
Πίσω από το τείχος υπήρχε βαθύς και φαρδύς τάφρος (10 μέτρα βάθος και 50 μέτρα πλάτος), γεμάτος με νερό, που καθιστούσε αδύνατη την πρόσβαση.
Η είσοδος γινόταν από τέσσερις πύλες: δύο κύριες (δυτικά και ανατολικά) και δύο δευτερεύουσες (νοτιοανατολικά και βόρεια), όλες με αναδιπλούμενες γέφυρες που αποσύρονταν σε περίπτωση κινδύνου.
Μέσα στην πόλη υπήρχαν δύο λόφοι. Ο μεγαλύτερος, γνωστός ως «θρόνος», φιλοξενούσε παλαιότερα παλάτι ή φρούριο. Στην πλαγιά του υπήρχε μια τεχνητή σπηλιά που πιθανώς χρησιμοποιούνταν ως φυλακή ή αποθήκη νερού και τροφίμων, με τοίχους και οροφή από λαξευμένες πέτρες.

Ο αλατούχος θόλος της Νταράμπγκερντ
Στο κέντρο της αρχαίας πόλης υπήρχε ένας θόλος από αλάτι με κυκλικό τείχος γύρω του. Υποστηρίζεται ότι αυτός ο θόλος εμπόδιζε το αλάτι να διαπεράσει τα καλλιεργήσιμα εδάφη, συγκεντρώνοντάς το εκεί και διασφαλίζοντας έτσι τη χρήση του νερού για γεωργικούς σκοπούς.

Εθνική καταγραφή της αρχαίας πόλης Νταράμπγκερντ
Η πόλη καταγράφηκε ως εθνικό μνημείο του Ιράν το 1931.