Ο Μελβάνα Τζελαλεττίν Μοχαμέντ Μπαλκί (Ρουμί) (1207-1273 μ.Χ.) είναι ένας από τους μεγαλύτερους Ιρανούς μυστικιστές ποιητές ανά τον κόσμο που θέτει τον άνθρωπο σε ερωτική τροχιά με τον Θεό. Είναι ένας παγκοσμίου κύρους πνευματικός δημιουργός.

Μετά τη συνάντησή του με τον “Σαμς”, εγκατέλειψε τη διδασκαλία και τα κηρύγματα και ενώθηκε με τους αγαπημένους του Θεού. Ο πιστός μαθητής και οπαδός του, Χιουσαμεττίν Τσελεμπί, τον παρακάλεσε να γράψει ένα έργο για να το αφήσει παρακαταθήκη στις επόμενες γενιές.

Ο Ρουμί ανταποκρίθηκε στο αίτημα του Χιουσαμεντίν και του υπαγόρευσε το μνημειώδες έργο του “Μεσνεβί” που είναι ένας ωκεανός μυστικής φιλοσοφίας. Έγραψε το έργο του στην περσική γλώσσα με έναν παιδικό ενθουσιασμό για τη ζωή και τον άνθρωπο, εμπλουτισμένο με ποικίλες γνώσεις του. Ο τρόπος γραφής του είναι πρωτότυπος και μοναδικός, εμπνευσμένος από τον θείο έρωτα.

Ο Τζελαλεντίν Μπαλκί είχε λάβει άριστη ισλαμική παιδεία από τον πατέρα του που ήταν σπουδαίος ιεροδιδάσκαλος και είχε τον τίτλο Σουλτάν-αλ-ουλεμά. Χάρη στις γνώσεις του αυτές περιλαμβάνει πολλά εδάφια του Κορανίου, αλλά και χαντίς, στους στίχους του. Γνώριζε επίσης και την ελληνική φιλοσοφία στην οποία αναφέρεται στα έργα του. Λόγω της άριστης παιδείας και φιλομάθειάς του χρησιμοποιεί κάποιες ελληνικές λέξεις στα ποιήματά του.

Εισαγωγή στο Μεσνεβί του Μεβλανά Τζελαλεττίν Ρουμί:

Άκου πώς παραπονιέται αυτό το νέι, πως περιγράφει τον αποχωρισμό.

Λέει ότι: από τότε που με έκοψαν από τον καλαμώνα, άνδρες και γυναίκες ακούν την κραυγή μου και θρηνούν.

Αναζητώ μια καρδιά διάτρητη από το τραύμα του αποχωρισμού, για να εκφράσω τον πόθο και τη νοσταλγία μου.

Όποιος απομακρύνεται από το Απόλυτο ον (το αρχέγονό του) λαχταρά την ώρα που θα ενωθεί πάλι μαζί του.

Έκλαψα, αναστέναξα μαζί με όλες τις ανθρώπινες κοινωνίες, έγινα σύντροφος και των πλουσίων και των φτωχών.

Όλοι νόμισαν ότι έγιναν φίλοι μου. Κανείς δεν έψαξε τα μυστικά που κρύβω μέσα μου.

Το μυστικό μου βρίσκεται κοντά στην κραυγή μου, αλλά τα μάτια και τα αφτιά δεν έχουν εκείνο το φως.

Η ψυχή δεν είναι άγνωστη στο σώμα, ούτε το σώμα είναι μυστικό για την ψυχή, αλλά δεν επιτρέπεται σε κανέναν να δει την ψυχή.

Ο ήχος αυτού του νέι είναι φωτιά, δεν είναι αέρας. Ας εξαφανιστεί όποιος δεν έχει αυτή τη φωτιά.

Η φλόγα του έρωτα βρίσκεται μέσα στο νέι και ο ερωτικός ενθουσιασμός μέσα στο κρασί.

Το νέι είναι φίλος, σύντροφος εκείνων που αποχωρίστηκαν τον Αγαπημένο τους. η μελωδία του σχίζει τα πέπλα, διαπερνά τα παραπετάσματα μας.

Το νέι μιλάει για ένα δρόμο γεμάτο αίματα. Περιγράφει την ερωτική ιστορία του Mecnun.

Ποιος είδε δηλητήριο σαν το νέι, ποιος είδε αντίδοτο σαν αυτό; Ποιός είδε συνοδοιπόρο, νοσταλγό (του Αγαπημένου) σαν το νέι;

Ο επιστήθιος του νου είναι ο άφρονας και το αφτί ο καλύτερος πελάτης της γλώσσας.

Πέρασαν οι ημέρες μας γεμάτες θλίψη, νύχτωσε, πέρασε άσκοπα ο καιρός, κάηκαν οι ημέρες και πάνε.

Κι αν ακόμα πέρασαν οι ημέρες, πες: ας περάσουν, ας πάνε, δεν φοβόμαστε. Μείνε Εσύ ω Αγαπημένε, δεν υπάρχει όμοιος σου στην αγνότητα.

Όλοι, εκτός από τα ψάρια χόρτασαν το νερό. Παρατάθηκαν ολοένα και περισσότερο οι ημέρες εκείνων που δεν είχαν τροφή.

Οι αγράμματοι δεν καταλαβαίνουν καθόλου την κατάσταση του ώριμου, πεπειραμένου ανθρώπου, γι’ αυτό το λόγο ας συντομεύσουμε την κουβέντα μας.