Νομός Αμπάντε — στον πιο βόρειο σημείο της επαρχίας Φαρς — φιλοξενεί έναν ιστορικό χώρο που θεωρείται από τα καλύτερα δείγματα της αρχαίας ιρανικής πολεοδομικής τέχνης. Το ιστορικό συγκρότημα του Ιζντχαστ, ένα από τα σημαντικότερα αρχαιολογικά μνημεία της πολυχιλιετούς πόλης Αμπάντε, περιλαμβάνει κάστρο, ναό φωτιάς, καραβάν-σεράι και φράγμα. Το συγκρότημα χρονολογείται στην περίοδο της δυναστείας των Σασσανιδών.
Το ιστορικό συγκρότημα του Ιζντχαστ βρίσκεται ανατολικά του δρόμου Ισφαχάν–Σιράζ και, αν ταξιδεύετε από Ισφαχάν προς Σιράζ, αποτελεί το πρώτο ορατό μνημείο στα όρια της επαρχίας Φαρς.
Κάστρο Ιζντχαστ
Το κάστρο, ως στρατιωτικό οχυρό, χτίστηκε σε σημείο με θέα στο περιβάλλον του. Βρίσκεται σε βράχο με απόκρημνες πλευρές σε τρεις πλευρές, και η είσοδος επιτρέπεται μόνο από το νότιο τμήμα, καθιστώντας την πρόσβαση εξαιρετικά δύσκολη.
Η ομοιότητα του κάστρου με το φρούριο Μπεμ είναι εντυπωσιακή. Το ύψος του από το έδαφος φτάνει τα 22 μέτρα και είναι κατασκευασμένο από πλίθρες και πηλό σε πέντε ορόφους. Στο εσωτερικό του υπήρχε μια μικρή πόλη με κλιμακωτά κτίρια όπου η αυλή κάθε σπιτιού αποτελούσε τη στέγη του σπιτιού από κάτω — ένα αρχιτεκτονικό μοτίβο που απαντάται σε πολλές περιοχές του Ιράν ακόμα και σήμερα. Αυτή η μορφή σχεδιασμού είναι χαρακτηριστική των Σασσανιδών και χρησιμοποιήθηκε ιδιαίτερα σε περιοχές με περιορισμένο χώρο δόμησης. Για το λόγο αυτό, το Ιζντχαστ θεωρείται η πρώτη πολυκατοικία (διαμερισματικό συγκρότημα) στον κόσμο.
Το Τσαρατάκι (τετράθριχο) μέσα στο κάστρο καταχωρήθηκε στα εθνικά μνημεία το 1948 και ολόκληρο το κάστρο το 2003. Το κάστρο Ιζντχαστ είναι επίσης γνωστό με τα ονόματα «Κάστρο Σερσενγκ» ή «Παλαιό Κάστρο».
Ναός Φωτιάς Ιζντχαστ
Ένα από τα σημαντικότερα κτίρια ήταν ο ναός φωτιάς, που λειτουργούσε ως κατοικία των ιερέων και των μαγείρων. Μετά την είσοδο του Ισλάμ στο Ιράν, ο ναός μετατράπηκε σε τζαμί.
Φράγμα Ιζντχαστ
Λόγω της ιστορικής του αξίας, το φράγμα εγγράφηκε στα εθνικά μνημεία το 2003. Βρίσκεται νότια του συγκροτήματος και έχει καμπυλωτό σχήμα. Ο σχεδιασμός του θεωρείται μοναδικός ανάμεσα στα αρχαία ιρανικά φράγματα και απαιτούσε υψηλή μηχανική τεχνογνωσία.
Το φράγμα έχει μήκος 42 μέτρα και ύψος 15 μέτρα και κατασκευάστηκε για να ελέγχει τις εποχιακές πλημμύρες και να τροφοδοτεί με νερό τους κατοίκους. Η κύρια κατασκευή είναι από ασβεστόλιθο με εξωτερική επικάλυψη από πέτρα και ασβεστοκονίαμα. Μετά από πάνω από δύο χιλιάδες χρόνια, πολλά τμήματα του φράγματος έχουν καταρρεύσει, ενώ διατηρούνται μόνο τα δυτικά και ανατολικά τμήματα. Το κεντρικό τμήμα με το άνοιγμα, τις σπειροειδείς σκάλες και τον υπερχείλιση έχει καταστραφεί.
Καραβάν-Σεράι Ιζντχαστ
Το καραβάν-σεράι είναι νεότερο από τα άλλα στοιχεία του συγκροτήματος και χτίστηκε τον 17ο αιώνα με εντολή του Σαχ Αμπάς του Σαφαβιδικού. Πρόκειται για ένα πολύ ανθεκτικό κτίριο που περιλαμβάνει αίθριο, κεντρική αίθουσα και εντυπωσιακή αίθουσα υποδοχής.
Η έκτασή του είναι 4.000 τ.μ. με 20 δωμάτια, το καθένα 6 τ.μ., που φιλοξενούσαν ταξιδιώτες. Συνήθως οι καραβάνες που ταξίδευαν μεταξύ Ισφαχάν και Σιράζ ξεκουράζονταν εδώ. Το καραβάν-σεράι καταχωρήθηκε στα εθνικά μνημεία το 1975.
_crop.jpg)
