Μια ματιά στη Συναγωγή Καμάλ και στην ιστορία της ζωής των Εβραίων στη Γιαζντ

Στη Γιαζντ, εκτός από Μουσουλμάνους και Ζωροαστριστές, ζει και ένας αριθμός Εβραίων. Οι Εβραίοι κατοικούσαν σε παλαιές συνοικίες της πόλης, όπως η Γιακουμπί, η Μαριμάμπαντ και σε μερικές άλλες περιοχές της επαρχίας Γιαζντ. Σταδιακά, λόγω της ενασχόλησης με ελεύθερα επαγγέλματα όπως ραπτική, ραφτικά καταστήματα και εμπόριο, οι Εβραίοι μετακινήθηκαν σε συνοικίες κοντά στην αγορά, όπως η συνοικία γύρω από το Μεγάλο Τζαμί. Στην πόλη υπάρχουν συνολικά 12 συναγωγές, εκ των οποίων η Συναγωγή Καμάλ είναι μία από τις σημαντικότερες.

Οι Εβραίοι στο Ιράν

Η παρουσία των Εβραίων στο Ιράν χρονολογείται πάνω από 3.000 χρόνια. Την εποχή εκείνη, μετανάστευσαν στις δυτικές και κεντρικές περιοχές της χώρας. Κατά την εισαγωγή του Ισλάμ στο Ιράν, οι Εβραίοι είχαν στενές σχέσεις με τις ισλαμικές κοινότητες και ακόμη συμμετέχουν σε ορισμένες ισλαμικές τελετές. Σήμερα, Εβραίοι ζουν σε αρκετές επαρχίες του Ιράν, συμπεριλαμβανομένης της Γιαζντ. Κάθε κοινότητα έχει διατηρήσει τις παραδόσεις της και είναι ελεύθερη να τελεί τις δικές της τελετές. Στη Γιαζντ, οι Εβραίοι έχουν δικό τους ιδιόμορφο ιδίωμα που συνδέεται με τις αρχαίες ιρανικές γλώσσες. Επίσης, στο παρελθόν διακρίνονταν για τις ικανότητές τους σε ορισμένες ιατρικές τεχνικές. Η εβραϊκή κουλτούρα, λόγω ορισμένων διατροφικών και υγιεινών πρακτικών, προάγει έναν υγιεινό τρόπο ζωής. Παρ’ όλα αυτά, πολλά ιατρικά επιτεύγματα των Εβραίων κινδυνεύουν να ξεχαστούν λόγω έλλειψης καταγραφής.

Ένας από τους σημαντικούς Εβραίους του Ιράν που η ταφή του βρίσκεται στη Γιαζντ είναι ο Μαλά Ούρ Σεράγκα, ο οποίος μετανάστευσε από το Σαμπζουάρ και έγινε θρησκευτικός ηγέτης της εβραϊκής κοινότητας. Σύμφωνα με τις παραδόσεις, είχε θαυματουργές ικανότητες και σεβόταν τόσο από Εβραίους όσο και από μη Εβραίους. Πέθανε το 1793 και κάθε χρόνο, στη μνήμη του, πλήθος κόσμου από διάφορα μέρη του Ιράν συγκεντρώνεται στον τάφο του.

Συναγωγές στη Γιαζντ

Από τις 12 συναγωγές της πόλης, τέσσερις έχουν καταστραφεί, δύο δεν λειτουργούν, ενώ οι υπόλοιπες είναι ενεργές και φιλοξενούν περιοδικά τελετές.
Κάποιες από τις σημαντικές συναγωγές είναι:

• Συναγωγή Γιουχοτ (στην οδό του Μεγάλου Τζαμιού, ονομάστηκε από τη μητέρα του Μωυσή)

• Συναγωγή Καμάλ

• Συναγωγή Μαλά Γιουσέφ (στο σοκάκι Μασρούτα)

• Συναγωγή Νιζάμ (σοκάκι Νακίμπ Ασαράφ)

• Συναγωγή Μαλά Αγκάμπαμπα ή Μαλά Σαντρα

• Συναγωγή Χαντάσι

• Συναγωγή Μαλά Ισαάκ

• Συναγωγή Χατζί Ισαάκ (στη συνοικία των Εβραίων κοντά στο Τσάρσουκ)

• Συναγωγή Ελιαχέρ (σοκάκι Μπουκαλά των Εβραίων)

• Συναγωγή Χατζί Αμ ή Συναγωγή Κουσέ Τουκέλ (σοκάκι Κάγχαζγκάρι)

• Συναγωγή Ελιας Ναμπί (περιοχή Ούντεκμπακ)

• Συναγωγή Μαλά Σαμουήλ (σοκάκι Ραστί στην περιοχή των Εβραίων)

Συναγωγή Καμάλ

Η Συναγωγή Καμάλ είναι μία από τις παλαιότερες της Γιαζντ και χτίστηκε με αρχιτεκτονικό στυλ της εποχής των Σαφαβιδών (16ος αι.). Στο κτίριο υπάρχουν επιγραφές στα εβραϊκά. Λόγω της ιστορικής της αξίας, το 2002 εγγράφηκε στον κατάλογο εθνικών μνημείων του Ιράν.

Η συναγωγή διαθέτει τρία τμήματα: καλοκαιρινό σπίτι, χειμερινό σπίτι και δωμάτια για την φύλαξη της Τορά. Οι στοές της είναι διακοσμημένες με πλακάκια από τούβλα και το μπλε χρώμα τους δίνει ιδιαίτερη ομορφιά στο εσωτερικό.

Στο κέντρο υπάρχει ένα οκταγωνικό βάθρο από τούβλα όπου στέκεται και λειτουργεί ο ραβίνος. Στη Συναγωγή Καμάλ φυλάσσονται 9 τόρες γραμμένες σε δέρμα προβάτου, που χρονολογούνται από την εποχή των Σαφαβιδών, αποτελώντας ένα από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά του κτιρίου.