Μασουλέ, μια όμορφη περιοχή με ιδιαίτερη αρχιτεκτονική

Αν αναζητήσετε τη φράση «οι ομορφότερες πόλεις και χωριά του κόσμου» στο διαδίκτυο, πιθανότατα θα εμφανιστούν ονόματα χωριών που βρίσκονται κυρίως στην Ευρώπη. Ωστόσο, υπάρχουν πόλεις και χωριά σε ολόκληρο τον κόσμο των οποίων η ομορφιά είναι απερίγραπτη και μοναδική, αλλά παραμένουν άγνωστα επειδή δεν έχουν προβληθεί στους τουρίστες. Στο Ιράν επίσης υπάρχουν όμορφες πόλεις και χωριά, καθένα από τα οποία, τόσο από ιστορική όσο και από φυσική άποψη, θα μπορούσε να συμπεριληφθεί στη λίστα με τις ομορφότερες πόλεις και χωριά του κόσμου! Ανάμεσά τους, η Μασουλέ, που βρίσκεται στις βόρειες περιοχές του Ιράν, ξεχωρίζει ιδιαίτερα για την ομορφιά και το φυσικό της τοπίο. Αυτό ακριβώς το χαρακτηριστικό έχει κάνει την περιοχή ιδιαίτερα γνωστή στο Ιράν, και οι Ιρανοί την αποκαλούν μία από τις ομορφότερες περιοχές της χώρας.

Πού βρίσκεται η Μασουλέ;

Το χωριό Μασουλέ ανήκει διοικητικά στην επαρχία Φούμαν και βρίσκεται στα νοτιοδυτικά υψίπεδα της επαρχίας Γκιλάν. Η Μασουλέ καλύπτει έκταση περίπου 100 εκταρίων. Απέχει 60 χιλιόμετρα από την πόλη Ραστ και 36 χιλιόμετρα από τη Φούμαν. Αν και η Μασουλέ λογίζεται ως πόλη στις διοικητικές διαιρέσεις της χώρας, ο πληθυσμός της είναι μικρότερος από 1.000 κατοίκους, πράγμα που την καθιστά μία από τις μικρότερες πόλεις του Ιράν. Η ξεχωριστή αρχιτεκτονική της είναι ένας από τους βασικότερους λόγους για τους οποίους έχει γίνει διάσημη. Τα σπίτια της περιοχής είναι χτισμένα αμφιθεατρικά και με τέτοιον τρόπο ώστε η σκεπή κάθε σπιτιού να λειτουργεί ως αυλή του επάνω σπιτιού. Λέγεται ότι αυτός ο τρόπος δόμησης ήταν διαδεδομένος πριν από την είσοδο του Ισλάμ στο Ιράν (τον 7ο αιώνα μ.Χ.). Σε ορεινές περιοχές του Ιράν, ιδίως στην περιοχή Ουραμανάτ της επαρχίας του Κουρδιστάν, έχουν χτιστεί πολλά χωριά με αυτή την τεχνική. Το μοντέλο αυτό, εκτός από την καλύτερη αξιοποίηση των ορεινών περιοχών, με τη μεγαλύτερη πυκνότητα στον αστικό ιστό, παρείχε επίσης μεγαλύτερη ασφάλεια στο χωριό απέναντι σε επιθέσεις εισβολέων. Τα περισσότερα κτίρια στη Μασουλέ είναι διώροφα και περιλαμβάνουν έναν χώρο που ονομάζεται «Σούμε». Η Σούμε είναι ένας κλειστός, χωρίς παράθυρα χώρος στο πίσω μέρος του σπιτιού, σχεδιασμένος για να προστατεύεται όσο το δυνατόν περισσότερο από το κρύο και τη βροχή. Ένα άλλο χαρακτηριστικό που συναντάται σε πολλά σπίτια της Μασουλέ είναι το καλοκαιρινό δωμάτιο, το οποίο βρίσκεται στο πιο εξωτερικό μέρος του σπιτιού, διαθέτει βεράντα και πολλά παράθυρα. Το κύριο δομικό υλικό για την κατασκευή των σπιτιών στη Μασουλέ είναι το ξύλο — πρώτη ύλη που βρίσκεται άφθονη στα γύρω δάση.

Ιστορία, πολιτισμός και αξιοθέατα του χωριού Μασουλέ

Τα παλαιότερα ευρήματα που σχετίζονται με τη Μασουλέ βρίσκονται 10 χιλιόμετρα μακριά από τη σημερινή της τοποθεσία, σε μια περιοχή που ονομάζεται «Παλαιά Μασουλέ» (Kohneh-Masuleh). Αυτή η τοποθεσία βρίσκεται στον δρόμο από τη Μασουλέ προς την πόλη Χαλχάλ και στο παρελθόν αποτελούσε μία από τις κύριες οδούς επικοινωνίας της επαρχίας Γκιλάν. Σήμερα, είναι μια προστατευόμενη περιοχή. Σύμφωνα με ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν το 1995 (1374 στο περσικό ημερολόγιο), η Παλαιά Μασουλέ υπήρξε μία από τις σημαντικές κοινωνίες της περιοχής κατά τον 12ο έως 15ο αιώνα μ.Χ. Η ανακάλυψη πολλών κεραμικών και μεταλλικών αντικειμένων δείχνει ότι η μεταλλουργία ήταν ανεπτυγμένη στην Παλαιά Μασουλέ. Οι σημερινοί κάτοικοι της Μασουλέ είναι απόγονοι των κατοίκων της Παλαιάς Μασουλέ, οι οποίοι μετανάστευσαν στη σημερινή τοποθεσία για άγνωστους λόγους. Ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι η μετανάστευση προκλήθηκε από έναν ισχυρό σεισμό, ενώ άλλοι την αποδίδουν σε επιδημία πανώλης· ωστόσο, δεν υπάρχει βεβαιότητα για την αιτία.

Σχετικά με την ετυμολογία της λέξης «Μασουλέ», έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες. Μία απ’ αυτές αναφέρει ότι η λέξη είναι παραφθορά του «Μαχ-Σαλάρ», που πρώτα έγινε «Μασαλά» και τελικά Μασουλέ. Άλλη θεωρία αναφέρει ότι προέρχεται από τις λέξεις «Μας» που σημαίνει βουνό και «Ολέ» που σημαίνει ψηλό.

Ανάμεσα στα αξιοθέατα του χωριού Μασουλέ είναι η παραδοσιακή αγορά, στην οποία προσφέρονται κυρίως είδη τοπικής χειροτεχνίας της Γκιλάν. Οι χειροποίητες κούκλες είναι από τα πιο χαρακτηριστικά προϊόντα της αγοράς της Μασουλέ και, με τα έντονα χρώματά τους, δημιουργούν μια χαρούμενη και ζωντανή ατμόσφαιρα. Στη Μασουλέ λειτουργούν επίσης παραδοσιακά εστιατόρια που προσφέρουν στους επισκέπτες τοπικά φαγητά και ροφήματα. Ένα ακόμα αξιοθέατο είναι το προσκύνημα του Ουν μπιν Μοχαμάντ. Η δομή του μαυσωλείου είναι οκταγωνική και διαθέτει δύο τρούλους. Σύμφωνα με την επιγραφή που βρίσκεται στο κτίσμα, η κατασκευή του ανάγεται στις αρχές του 17ου αιώνα. Στο κοιμητήριο του μαυσωλείου υπάρχουν επιτύμβιες στήλες που χρονολογούνται από την εποχή της δυναστείας των Κατζάρων (19ος αιώνας).

Εθνική καταχώριση του χωριού Μασουλέ

Η Μασουλέ, λόγω της παρθένας φύσης της, των πολυάριθμων ιστορικών μνημείων και της μοναδικής της αρχιτεκτονικής και πολεοδομικής δομής, καταχωρίστηκε το 1975 (1354 στο περσικό ημερολόγιο) στον Κατάλογο Εθνικών Μνημείων του Ιράν.