Ο Κήπος Εράμ στη Σιράζ: Ένα Ουράνιο Τόξο από Λουλούδια, Φυτά και Αρχιτεκτονική Ομορφιά

Ο Κήπος Εράμ της Σιράζ: Ένα ουράνιο τόξο από λουλούδια, φυτά και αρχιτεκτονική ομορφιά

Ο Κήπος Εράμ της Σιράζ είναι ένας από τους αρχαιότερους κήπους του Ιράν και φημίζεται για την ποικιλία των φυτών που φιλοξενεί και για τα δύο όμορφα αρχοντικά που έχουν χτιστεί στο κέντρο του κήπου.

Το ήπιο κλίμα της Σιράζ έχει δημιουργήσει ένα κατάλληλο περιβάλλον για την ανάπτυξη των φυτών. Σε ολόκληρη αυτήν την ιστορική πόλη φυτρώνουν δέντρα νεραντζιάς, σε τέτοιο βαθμό που αυτό το δέντρο έχει γίνει ένα από τα σύμβολα της Σιράζ. Επιπλέον, η πόλη διαθέτει πολλούς κήπους που, με τον όμορφο και ευχάριστο χώρο τους, προσελκύουν κάθε χρόνο πολλούς τουρίστες. Ο Κήπος Εράμ είναι ένας από αυτούς και θεωρείται ένας από τους πιο διάσημους της πόλης.

Ιστορία του Κήπου Εράμ

Ο Κήπος Εράμ μπορεί να θεωρηθεί ένας από τους παλαιότερους περσικούς κήπους. Ιδρύθηκε τον 12ο αιώνα, κατά την εποχή των Σελτζούκων. Ο Εταμπάκ Καρατσέχ, ο τότε κυβερνήτης της Φαρς, ήταν εκείνος που διέταξε την κατασκευή του. Αργότερα, την εποχή της δυναστείας των Ζαντ (τέλη 18ου αιώνα), ο Καρίμ Χαν Ζαντ διέταξε την ανακαίνιση του κήπου. Τον 19ο αιώνα, στην εποχή των Κατζάρων, χτίστηκε το αρχοντικό στο εσωτερικό του κήπου, το οποίο του έδωσε την τωρινή του μορφή. Το αρχοντικό έχει οικοδομηθεί με αρχιτεκτονική Κατζάρ, αλλά εμφανίζει και στοιχεία της αρχιτεκτονικής των Ζαντ. Μερικές επιγραφές στον κήπο μαρτυρούν την ανακαίνιση του την εποχή των Κατζάρων.

Γεωγραφία και χαρακτηριστικά του Κήπου Εράμ

Ο Κήπος Εράμ βρίσκεται στο βορειοανατολικό άκρο της Σιράζ. Είναι σχεδιασμένος σε ορθογώνιο σχήμα με διαστάσεις περίπου 250 επί 720 μέτρα. Η συνολική έκταση του κήπου έφτανε τα 18 εκτάρια, αλλά σήμερα έχει απομείνει μόνο το βόρειο άκρο του, που καλύπτει περίπου 9 εκτάρια. Ο κήπος ανήκει πλέον στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Σιράζ και λειτουργεί ως βοτανικός κήπος.

Ο εσωτερικός χώρος του Κήπου Εράμ

Ο Κήπος Εράμ έχει έναν κεντρικό άξονα που εκτείνεται κατά μήκος του πλάτους του κήπου, παράλληλα με τις μεγάλες πλευρές. Και στις δύο πλευρές του, έχουν φυτευτεί κυπαρίσσια σε σειρές, ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζουν κάποια ψηλότερα δέντρα της ποικιλίας «Σερονάζ», τα οποία δεν υπάρχουν αλλού στη Σιράζ.
Ο κήπος είναι χτισμένος σε επικλινές έδαφος, με υψομετρική διαφορά περίπου 15 μέτρων ανάμεσα στο ψηλότερο και το χαμηλότερο σημείο. Η κύρια είσοδος βρίσκεται στη νοτιοανατολική πλευρά, στο χαμηλότερο σημείο, ενώ υπάρχουν και άλλες είσοδοι στα ανατολικά και βορειοδυτικά.

Η κύρια είσοδος, το κεντρικό αρχοντικό και το βασικό περίπτερο βρίσκονται όλα επάνω στον κεντρικό άξονα του κήπου και σχεδόν σε ευθεία γραμμή. Το κεντρικό περίπτερο (κουσκ) είναι χτισμένο στο βόρειο άκρο του κήπου και στο εσωτερικό του υπάρχει μία αυλή με κυπαρίσσια, νεραντζιές και διακοσμητικά λουλούδια. Μπροστά από το κουσκ υπάρχει μεγάλη λιμνούλα, που ενισχύει την ομορφιά του. Στο κέντρο του κήπου υπάρχει επίσης μία μεγάλη δεξαμενή, σύμφωνα με την παράδοση των περσικών κήπων.
Το κεντρικό αρχοντικό είναι μονώροφο και, όπως και ο κήπος, έχει ορθογώνιο σχήμα. Από αυτό το κτήριο μπορεί κανείς να έχει θέα σε ολόκληρο τον κήπο και τον κεντρικό άξονα.

Διακοσμητικά στοιχεία

Η κύρια είσοδος είναι διακοσμημένη με όμορφα κεραμικά πλακίδια που απεικονίζουν αφηγηματικές σκηνές. Σε όλες τις εικόνες κυριαρχεί το μοτίβο της βασιλικής ισχύος. Το σχέδιο αυτών των κεραμικών ονομάζεται «φόρμα ήλιος» και περιλαμβάνει τρία τόξα:

• Το πάνω τόξο απεικονίζει τον Ροστάμ στο παλάτι του βασιλιά Σολομώντα,

• Το αριστερό τόξο απεικονίζει τις αυλικές κυρίες να θαμπώνονται από την ομορφιά του Ιωσήφ,

• Το δεξί τόξο απεικονίζει τη σκηνή του μπάνιου της Σιρίν, την οποία παρατηρεί ο Χοσρόης και ερωτεύεται.

Στο κέντρο του ψηφιδωτού, απεικονίζεται ο Νασέρ αντ-Ντιν Σαχ (βασίλεψε από το 1848 έως το 1896) καβάλα σε άλογο.

Στους τοίχους του κουσκ υπάρχουν ζωγραφικές παραστάσεις, οι οποίες μπορούν να χωριστούν σε τρεις θεματικές κατηγορίες:

1. Μυθολογικά και αρχαία θέματα όπως ο Ήλιος και το Λιοντάρι, σκηνές κυνηγιού και πάλης,

2. Θρησκευτικά και λογοτεχνικά θέματα εμπνευσμένα από το Κοράνι ή την αρχαία ιρανική παράδοση,

3. Διακοσμητικά μοτίβα όπως φυτά, αρχιτεκτονικά τοπία, ζώα και πουλιά.

Καταγραφή του Κήπου Εράμ

Το 2011 (1390 σύμφωνα με το ιρανικό ημερολόγιο), ο Κήπος Εράμ καταγράφηκε ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, ως ένας από τους 9 περσικούς κήπους που παρουσιάστηκαν με την ονομασία «Περσικοί Κήποι».
Προηγουμένως, το 1974 (1353 στο ιρανικό ημερολόγιο), είχε καταχωρηθεί στον εθνικό κατάλογο ιστορικών μνημείων του Ιράν.