Σααντί

Ο Muslih-ud-Din Mushrif bin Abdullah bin Mushrif, ευρέως γνωστός ως Σααντί Σιραζί (Sa'di Shirazi) γεννήθηκε στην πόλη Σιράζ το έτος 1184 μ.Χ. Αυτός ο διάσημος Ιρανός ποιητής, συγγραφέας και ρήτορας έχει πολλούς τίτλους όπως Afsah al-Motalemin, Ustad-e Sokhan, Sheikh-e Ajal και είναι ο δημιουργός δύο αθάνατων έργων με τίτλο “Δενδρόκηπος” (Bustan) και “Ο Κήπος με τα Ρόδα” (Golestan).

Ένα από τα χαρακτηριστικά της ιδιοφυΐας του Σααντί είναι ότι μπορεί να δώσει ηθικά διδάγματα ακόμη και από το μικρότερο περιστατικό της ζωής του. Ο Σααντί βλέπει τα λάθη και τα ελαττώματα και προσπαθεί να προτείνει καλύτερα πρότυπα και κανόνες στα ποιήματά του, αντί να καταφεύγει σε κάθε είδους οξύτατη κριτική, και πάντα θέτει το ζήτημα της σχέσης ανθρώπου με το  Θεό. Στα έργα του αναφέρει τα ταξίδια του στην Κεντρική Ασία, την Ινδία, την Άπω Ανατολή, την Αίγυπτο, την Αραβία, την Αβησσυνία, την Παλαιστίνη και το Μαγκρέμπ.

Ο Σααντί έχει αφήσει πίσω του διάφορα βιβλία και έργα, τα σημαντικότερα από τα οποία περιλαμβάνουν: το "Golestan" (Ο Κήπος με τα Ρόδα) σε όμορφη και άπταιστη περσική πεζογραφία και το "Bustan" (Δενδρόκηπος), ένα βιβλίο ποίησης που περιλαμβάνει την ηθική της εθιμοτυπίας της ζωής και το ποιητικό του divan (ποιητική συλλογή) που αποτελείται από όμορφες ωδές, λυρικά ποιήματα και τετράστιχα. Εκτός από τους περσόφωνους, τα έργα του έχουν επηρεάσει και δυτικούς στοχαστές όπως ο Βολταίρος και ο Γκαίτε.

Ο Σααντί είχε μια αναμφισβήτητη επιρροή στην περσική γλώσσα, έτσι ώστε να υπάρχει σημαντική ομοιότητα μεταξύ της σύγχρονης περσικής και της γλώσσας που χρησδιμοποιεί ο ίδιος. Τα έργα του διδάσκονται εδώ και χρόνια στα σχολεία ως πηγή διδασκαλίας της περσικής γλώσσας και λογοτεχνίας και πολλές κοινές παροιμίες στην περσική γλώσσα έχουν προσαρμοστεί από τα έργα του.

Πολλοί περσόφωνοι ποιητές και συγγραφείς έχουν μιμηθεί το ύφος του. Τα έργα του Σααντί έχουν επίσης επηρεάσει την ιρανική μουσική και πολλά από τα στιχουργικά του ποιήματα τραγουδήθηκαν από Ιρανούς τραγουδιστές. Η 21η Απριλίου, ημέρα κατά την οποία άρχισε να γράφει το βιβλίο του Golestan, έχει ονομαστεί προς τιμήν του Πέρση ποιητή ως Ημέρα Σααντί. Πολλά λογοτεχνικά και πολιτιστικά ιδρύματα έχουν δημιουργηθεί φέροντας το όνομα του Σααντί, και πολλά λογοτεχνικά συνέδρια πραγματοποιούνται πάντα στο Ιράν και σε όλο τον κόσμο στο όνομά του. Είναι ο πρώτος Ιρανός ποιητής του οποίου τα έργα έχουν μεταφραστεί σε ευρωπαϊκή γλώσσα.
Ο Σααντί πέθανε το έτος 1291. Λέγεται ότι ο τάφος αυτού του μεγάλου Ιρανού ποιητή βρίσκεται στο Sa'diyah της πόλης Σιράζ.