Η κοιλάδα Τεφί, το χωριό των πελαργών

Κουρδιστάν, μία από τις πιο όμορφες περιοχές του Ιράν

Πέρα από τα μοναδικά φυσικά και ιστορικά μνημεία του Κουρδιστάν, αυτό που κάνει το ταξίδι σε αυτή την επαρχία ακόμα πιο ευχάριστο είναι η ζεστασιά και η φιλοξενία των κατοίκων της. Οι κάτοικοι αυτοί όχι μόνο υποδέχονται θερμά τους τουρίστες, αλλά δείχνουν επίσης απλόχερη φιλοξενία και προς τα μεταναστευτικά πουλιά. Κάθε χρόνο η επαρχία Κουρδιστάν φιλοξενεί μεγάλο αριθμό μεταναστευτικών πουλιών. Τα περισσότερα από αυτά βρίσκουν καταφύγιο γύρω από τη λίμνη Ζεριβάρ (Ζεριμπάρ), τις λίμνες και τα δασικά οικοσυστήματα, όπου σταθμεύουν για σύντομο χρονικό διάστημα και ξεκουράζονται.

Πού βρίσκεται η Κοιλάδα Τεφί;

Το χωριό Κοιλάδα Τεφί ανήκει στην επαρχία Μαριβάν της επαρχίας Κουρδιστάν. Ο πληθυσμός του χωριού είναι περίπου 1.000 άτομα, με περίπου 250 οικογένειες να κατοικούν εκεί. Το χωριό βρίσκεται στις όχθες της λίμνης Ζεριβάρ και απέχει περίπου 15 χιλιόμετρα από την πόλη Μαριβάν. Η λίμνη Ζεριβάρ είναι η μεγαλύτερη γλυκιά λίμνη του Ιράν. Μια περιοχή της λίμνης με βάθος από 2 έως 5,5 μέτρα σχηματίζει ένα υγροτοπικό περιβάλλον κατάλληλο για μοναδικά είδη της φύσης. Η συνολική έκταση της λίμνης, των υγροτόπων και των καλαμιών γύρω της φτάνει τα 20 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Πέρα από τα επιφανειακά νερά, πηγές που αναβλύζουν από τον πυθμένα της λίμνης συμβάλλουν επίσης στην παροχή νερού. Η λίμνη Ζεριβάρ καταχωρήθηκε στον κατάλογο φυσικής κληρονομιάς του Ιράν το 2011.

Επιπλέον, τα μεγάλα και ψηλά δέντρα βελανιδιάς της περιοχής συμβάλλουν ώστε οι πελαργοί να επιλέγουν την κοιλάδα Τεφί για την εποχική τους διαμονή. Τα πάνω κλαδιά των δέντρων, που συνήθως είναι πάνω από πέντε μέτρα από το έδαφος, προσφέρουν ασφαλές και κατάλληλο μέρος για να φτιάξουν τις φωλιές τους.

Οι πελαργοί στην Κοιλάδα Τεφί

Οι πελαργοί βρίσκονται στην κοιλάδα Τεφί από τα τέλη Μαρτίου μέχρι την άνοιξη και το καλοκαίρι. Αφού περάσουν τη σεζόν εκεί και τις γύρω περιοχές, με την πτώση της θερμοκρασίας μεταναστεύουν προς τις θερμότερες νότιες περιοχές. Η πλούσια φύση της λίμνης Ζεριβάρ είναι το καλύτερο μέρος για την αναπαραγωγή και την εκκόλαψη των αυγών των πελαργών. Σύμφωνα με τους περιβαλλοντολόγους, η λίμνη Ζεριβάρ είναι ένα από τα καλύτερα καταφύγια για μεταναστευτικά πουλιά. Η ρύπανση στην περιοχή είναι τόσο χαμηλή που δεν έχουν καταγραφεί θάνατοι πουλιών λόγω ασθενειών.

Παραδόσεις και λαϊκές ιστορίες για τους πελαργούς

Οι κάτοικοι της κοιλάδας Τεφί θεωρούν την παρουσία των πελαργών σημάδι καλής τύχης, ειρήνης και ηρεμίας. Για αυτό, όχι μόνο φροντίζουν να έχουν κατάλληλες φωλιές, αλλά συχνά τους προσφέρουν και τροφή, και αν κάποιο πελαργό τραυματιστεί το περιθάλπουν. Πιστεύουν ότι αν οι πελαργοί αντιμετωπιστούν καλά, θα επιστρέψουν και του χρόνου και θα φέρουν μαζί τους και άλλους πελαργούς. Λέγεται ότι πριν πολλά χρόνια, ένα ζευγάρι πελαργών σταμάτησε στο χωριό και έφτιαξε φωλιά πάνω σε έναν στύλο της ΔΕΗ. Οι κάτοικοι, ανησυχώντας μήπως τα πουλιά πιαστούν στα καλώδια, έχτισαν έναν σιδερένιο στύλο για να στηρίξουν τη φωλιά. Την επόμενη χρονιά το ζευγάρι επέστρεψε και έφερε μαζί του κι άλλα πελαργάκια. Έτσι, χρόνο με το χρόνο, ο αριθμός των πελαργών αυξήθηκε και οι νέοι του χωριού έχτισαν περισσότερους στύλους και φωλιές, κάνοντας την κοιλάδα Τεφί έναν από τους κύριους τόπους διαμονής πελαργών στη δυτική Ιράν.

Οι κάτοικοι αποκαλούν τους πελαργούς «Χατζή Πελαργό». Στην ιρανική κουλτούρα, ο τίτλος «Χατζή» είναι ένας σεβαστός τίτλος που δίνεται σε όσους έχουν πραγματοποιήσει το προσκύνημα στη Μέκκα (Χατζ). Πιθανώς αυτός ο τίτλος δόθηκε στους πελαργούς επειδή οι ντόπιοι που έβλεπαν τα πουλιά στον δρόμο προς το Χατζ νόμιζαν ότι κι αυτά ήταν σε προσκυνηματικό ταξίδι! Έτσι γεννήθηκε η λαϊκή πεποίθηση ότι οι πελαργοί μετά το χωριό πηγαίνουν στο Χατζ και επιστρέφουν κάθε χρόνο. Άλλη ονομασία είναι «Χατζή Τεκ-Τεκ», επειδή με το ράμφος τους κάνουν έναν χαρακτηριστικό ήχο που ακούγεται μακριά.

Εθνική καταχώρηση του χωριού Κοιλάδα Τεφί

Το 2024, το χωριό Κοιλάδα Τεφί αναγνωρίστηκε επίσημα ως φυσικό καταφύγιο πελαργών Μαριβάν και καταχωρήθηκε στον εθνικό κατάλογο φυσικής κληρονομιάς του Ιράν.