Τάφος του Χαφέζ, τόπος συγκέντρωσης των φίλων του περσικού πολιτισμού

Ο τάφος του Χαφέζ, γνωστός και ως Χαφεζίγε, αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους τόπους συγκέντρωσης των λάτρεις του περσικού πολιτισμού. Ο Χαφέζ είναι ένας από τους μεγαλύτερους Πέρσες ποιητές που έζησε τον 14ο αιώνα μ.Χ. Γεννήθηκε στη Σιράζ και πέθανε στην ίδια πόλη. Ο τάφος του, που ονομάζεται επίσης Χαφεζίγε, αποτελεί σημαντικό αξιοθέατο της Σιράζ και κάθε χρόνο πολλοί φίλοι της περσικής γλώσσας και ποίησης τον επισκέπτονται.

Ποιος ήταν ο Χαφέζ;
Ο Χαφέζ, πλήρες όνομα Χοτζέ Σαμσεντίν Μοχάμαντ, γνωστός ως Χαφέζ της Σιράζ, έζησε σε μια εποχή που οι Μογγόλοι εισέβαλαν στο Ιράν και προκάλεσαν βίαιες σφαγές. Η Σιράζ κατά τρόπο θαυμαστό δεν υπέστη τις φρικαλεότητες των Μογγόλων, όμως η ζωή των διανοουμένων που ήθελαν να εκφράσουν τις ιδέες τους ήταν δύσκολη. Γι’ αυτό ο Χαφέζ χρησιμοποίησε στους στίχους του αλληγορίες και υπαινιγμούς, δημιουργώντας με αυτόν τον τρόπο μερικά από τα πιο όμορφα ποιήματα στην περσική γλώσσα.
Στους στίχους του χρησιμοποιούσε το ψευδώνυμο «Χαφέζ», το οποίο αποτελεί την υπογραφή των περσών ποιητών, που συνήθως το τοποθετούν στους τελευταίους στίχους των γκάζελ τους. Ο λόγος που διάλεξε αυτό το ψευδώνυμο σχετίζεται με τη βαθιά του γνώση και οικειότητα με το Κοράνι.
Ο Χαφέζ ήταν γιος πλούσιου έμπορα, αλλά μετά τον θάνατό του αυτός και η οικογένειά του ζούσαν σε φτώχεια, γι’ αυτό και δούλευε σκληρά. Νεαρός δούλευε σε φούρνο, ενώ παράλληλα μάθαινε το Κοράνι και λογοτεχνία, αποκτώντας μεγάλη τέχνη στην ποίηση.
Πρώτος ο Μοχάμαντ Γκολαντάμ συγκέντρωσε τα ποιήματά του μετά τον θάνατο του Χαφέζ και τα εξέδωσε σε ένα βιβλίο με τίτλο «Διβάν του Χαφέζ». Η ποιητική δεινότητα του Χαφέζ τον έκανε γνωστό πέρα από τα σύνορα του Ιράν, με οπαδούς στην Ινδία και επηρέασε ακόμη και τον Γκαίτε, τον Γερμανό ποιητή.
Ο Χαφέζ πέθανε το 1389 μ.Χ. και τάφηκε στο κοιμητήριο της Σιράζ, σε έναν τόπο γνωστό ως «Γκολγκαστ Μοσλά» που αναφέρεται και στα ποιήματά του. Σήμερα υπάρχει ένα μαυσωλείο στον τάφο του, γύρω από το οποίο βρίσκονται πολλοί τάφοι, κάποιοι εκ των οποίων χρονολογούνται από αιώνες πριν.

Η αρχιτεκτονική του τάφου του Χαφέζ
Περίπου 65 χρόνια μετά τον θάνατο του, ανεγέρθηκε ο πρώτος τάφος με θόλο. Κοντά στον τάφο δημιουργήθηκε μια μεγάλη δεξαμενή που γέμιζε με νερό από το ποτάμι Ροκνανάμπαντ. Το κτίριο ανακαινίστηκε δύο φορές τον 17ο και 18ο αιώνα.
Το σημερινό μαυσωλείο, γνωστό ως Χαφεζίγε, ανήκει στην περίοδο των Ζαντίδων. Ο Καρίμ Χαν Ζαντί στα τέλη του 18ου αιώνα έκτισε τον τάφο για να τιμήσει τον Χαφέζ, με οκτώ κίονες και χαλκοσκεπή οροφή. Το μαρμάρινο μνήμα του έχει διαστάσεις 270x80x40 εκ. και παραμένει μέχρι σήμερα. Η οροφή του μαυσωλείου φέρει εντυπωσιακές ζωγραφικές με ζωηρά χρώματα.
Ο τάφος βρίσκεται μέσα σε έναν κήπο, που περιβάλλεται από οικογενειακούς τάφους στη μια πλευρά και έναν τοίχο με αψίδες στην άλλη. Τα όμορφα και πολύχρωμα λουλούδια στον κήπο προσδίδουν επιπλέον ομορφιά στον χώρο.
Λίγα χρόνια μετά την ανέγερση του μαυσωλείου, ο Γάλλος αρχιτέκτονας Αντρέ Γκοδάρ το 1935 ανέλαβε να σχεδιάσει την επέκταση του κήπου ώστε να χωρέσει περισσότερους επισκέπτες. Στο νέο σχέδιο προστέθηκε ένα αίθριο μήκους 56 μέτρων και πλάτους 7 μέτρων, με 20 μαρμάρινους κίονες ύψους 5 μέτρων. Το έργο ολοκληρώθηκε το 1938 και διατηρείται ως έχει μέχρι σήμερα.
Ο κήπος, ο παλιός τάφος, το ευρύ αίθριο και οι βόρειες και νότιες πτέρυγες αποτελούν τα κύρια μέρη του μαυσωλείου. Σήμερα, υπάρχει και γραφείο του Συλλόγου Φίλων του Χαφέζ κοντά στον τάφο.

Εθνική καταγραφή του τάφου του Χαφέζ
Το Χαφεζίγε καταγράφηκε ως εθνικό μνημείο του Ιράν το 1975 (1354 σε περσικό ημερολόγιο).