Shahriyar: Μια Ζωή Αληθινής Αγάπης

Μοχάμαντ-Χοσεΐν Μπαχτζάτ Ταμπρίζι (Shahriyar): Μια Ζωή Αγάπης και Ποίησης

Ο Μοχάμαντ-Χοσεΐν Μπαχτζάτ Ταμπρίζι ήταν ένας Ιρανός ποιητής που έγινε γνωστός με το ψευδώνυμο Shahriyar. Το πιο διάσημο έργο του Shahriyar, το «Heydar Babaye Salaam», θεωρείται το αποκορύφωμα της αζερικής τουρκικής λογοτεχνίας και έχει μεταφραστεί σε περισσότερες από ογδόντα γλώσσες. Ο Shahriyar γεννήθηκε σε ένα χωριό με το όνομα «Khoshgnab», στα περίχωρα του Ταμπρίζ, στις 2 Ιανουαρίου 1906. Ο πατέρας του, Χάτζ Μιρ Άγα Χοσγκνάμπι, ήταν δικηγόρος και διέμενε στο Ταμπρίζ. Ο Shahriyar θεωρούσε τον πατέρα του ως τον κύριο δάσκαλο και καθοδηγητή του.

Shahriyar και Αγάπη

Ο Μοχάμαντ-Χοσεΐν Μπαχτζάτ Ταμπρίζι συνέθεσε το πρώτο του ποίημα στην αζερική τουρκική γλώσσα όταν ήταν μόλις τέσσερα ετών, γεγονός που υποδεικνύει την έμφυτη κλίση του στην ποίηση. Ο Shahriyar μετακόμισε στο Ταμπρίζ ως παιδί και ερωτεύτηκε τις ιστορικές και λογοτεχνικές του ρίζες. Ολοκλήρωσε τις βασικές του σπουδές στα σχολεία Μοταχεντέχ και Φόιουζατ, όπου μάθαινε τουρκικά, φαρσί και αραβικά. Μετά την αποφοίτησή του από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, ταξίδεψε στην Τεχεράνη για να σπουδάσει στο Νταρ ουλ-Φουντούν (το παλαιότερο δυτικού τύπου ίδρυμα ανώτατης εκπαίδευσης στο Ιράν). Σπούδασε ιατρική και εργάστηκε σε διάφορα νοσοκομεία ως ασκούμενος για να ολοκληρώσει τις σπουδές του. Ωστόσο, προς το τέλος των σπουδών του, ερωτεύτηκε βαθιά και λόγω της κατάθλιψης και μερικών περιστατικών εγκατέλειψε τις σπουδές του. Παρά τις πιέσεις και την υποστήριξη των φίλων του, δεν προχώρησε με τις σπουδές του. Στη συνέχεια, προσχώρησε σε κυβερνητικό γραφείο και εργάστηκε στο Γραφείο Εγγραφής Πράξεων και Ιδιοκτησιών του Νεϊσάμπουρ και αργότερα απασχολήθηκε στην Τράπεζα Κεσαβέρζι της Τεχεράνης.

Heydar Babaye Salaam

Ο Shahriyar αρχικά διάλεξε το ψευδώνυμο Μπαχτ, αλλά αργότερα ένιωσε την ανάγκη να επιλέξει ένα νέο ψευδώνυμο. Αποφάσισε να ζητήσει βοήθεια από το «Ντιβάν του Χαφέζ» (κάνοντας το λεγόμενο Φαλ-ε Χαφέζ). Εκείνη την εποχή, διάλεξε το ψευδώνυμο Shahriyar για τον εαυτό του. Άρχισε να γράφει ποιήματα στα φαρσί και συχνά τα διάβαζε στη μητέρα του, η οποία του έλεγε: «Γράψε τα ποιήματά σου και στη μητρική σου γλώσσα, ώστε να μπορείς να τα καταλάβει κι η μητέρα σου». Οι τέτοιες συμβουλές από τη μητέρα του και τους φίλους του ήταν το μεγαλύτερο κίνητρο πίσω από τη δημιουργία του μεγάλου ποιήματός του «Heydar Babaye Salaam» στη μητρική του γλώσσα. Ο Shahriyar έχει συνθέσει περίπου 28.000 στίχους στα φαρσί και 3.000 στίχους στην αζερική τουρκική. Η φήμη του ξεπέρασε τα σύνορα του Ιράν, καθιστώντας τον γνωστό σε πολλές χώρες του κόσμου. Το «Heydar Babaye Salaam» ενέπνευσε πολλούς μουσικούς σε όλο τον κόσμο να χρησιμοποιήσουν τους στίχους του στις συνθέσεις τους. Το 2006, ο Ιρανός σκηνοθέτης Κάμαλ Ταμπρίζι κατάφερε να απεικονίσει μερικές πτυχές της ζωής του Shahriyar σε μια τηλεοπτική σειρά με το όνομά του.

Η Συνταγματική Επανάσταση και η Ιρανική Ισλαμική Επανάσταση

Η παιδική ηλικία του Shahriyar συνέπεσε με την συνταγματική επανάσταση που οργανώθηκε από τους Σαττάρ Χαν και Μπακίρ Χαν στο Ιράν. Ήταν επίσης παρών κατά την πρώτη δεκαετία της Ιρανικής Ισλαμικής Επανάστασης και συνέθεσε αρκετά ποιήματα προς τιμήν του Ιμάμ Χομεϊνί και της Ισλαμικής Επανάστασης. Εξέφρασε τα επαναστατικά του συναισθήματα μέσω μερικών ποιημάτων του, όπως το «Salaam», «Maqam-e Rahbari» (θέση ηγεσίας), «Noruz-e Enghelab» (Πρωτοχρονιά Επανάστασης), «Yumullah 22 Bahman», κλπ. Ο Shahriyar ήταν επίσης ειδικός στη σύνθεση διαφόρων τύπων περσικής ποίησης, όπως ωδή, μαθηματική/μασναβί, γκαζέλ, τετράστιχα και Νιμάι (σύγχρονη ποίηση). Ωστόσο, ήταν πιο γνωστός για τα γκαζέλ του. «Ali ey Homaye Rahmat» και «Aamadi Janam be Ghorbanat» μπορούν να αναφερθούν ως δύο από τα πιο διάσημα έργα γκαζέλ του.

Ο Θάνατος του Shahriyar

Προς το τέλος της ζωής του, ο Shahriyar νοσηλεύτηκε στο Νοσοκομείο Mehr στην Τεχεράνη λόγω ασθένειας. Πέθανε στις 18 Σεπτεμβρίου 1988 και θάφτηκε στο Κοιμητήριο των Ποιητών στο Ταμπρίζ. Η ημέρα του θανάτου του έχει ανακηρυχθεί ως «Εθνική Ημέρα Ποίησης και Περσικής Λογοτεχνίας» στο ιρανικό ημερολόγιο.