Αμπολκάσεμ Χασάν ιμπν Αχμάντ Ουνσούρι Μπαλκί: Ο Ποιητής της Εξαίρετης Ευσπλαχνίας
Ο Αμπολκάσεμ Χασάν ιμπν Αχμάντ Ουνσούρι Μπαλκί ήταν Περσικός ποιητής από το Μπαλχ (μια αρχαία Ιρανική πόλη που βρίσκεται στη σημερινή Αφγανιστάν). Γεννήθηκε το 961 και μετακόμισε στο Γκαζνά κατόπιν αιτήματος του Αμίρ Νασρ, του αδελφού του Σουλτάνου Μαχμούτ Γκαζναβί. Δεν πέρασε πολύς καιρός πριν συνειδητοποιήσει ότι ήταν ένας από τους πιο σημαντικούς ποιητές στην αυλή του Σουλτάνου. Τα εξαιρετικά ποιήματα του κατέκτησαν τον Σουλτάνο Μαχμούτ, και η αυξανόμενη επιρροή του στην αυλή έκανε τον βασιλιά των Γκαζναβίδων να του δώσει το προσωνύμιο «Μάλεκ αλ-Σουάρα (Βασιλιάς όλων των ποιητών)». Σταδιακά, η θέση του στο βασίλειο τον έκανε πολύ πλούσιο και πρότυπο για τους νέους.
Ποιητικά Χαρακτηριστικά
Ο Ουνσούρι Μπαλκί ήταν έμπορος πριν αρχίσει να γράφει ποίηση. Αρχικά, έγραφε εγκώμια για να επαινέσει τον Αμίρ Νασρ ιμπν Σαμπουκτίν (τον πατέρα του Σουλτάνου Μαχμούτ). Ο Διβάν ε Σερ, η Μασνάβι του Σαντμπαχρ και Αϊν αλ Χαγιάτ, η Μασνάβι του Βάμεχ και Οζρά, και η Μασνάβι του Χενγκ Μποτ και Σορκ Μποτ είναι μερικά από τα πιο σημαντικά έργα του Ουνσούρι. Τα περισσότερα από τα εγκώμια του Ουνσούρι περιστρέφονταν γύρω από το να επαινούν τον Σουλτάνο Μαχμούτ και τον Σουλτάνο Μασούντ της δυναστείας των Γκαζναβίδων. Ο Διβάν του Ουνσούρι αποτελούνταν από 30 χιλιάδες στίχους με μορφές Κασίντα (ύμνος), Γκαζάλ, Κουαντράντ, Ταρκιμππάντ, και Μασνάβι. Ωστόσο, ο Διβάν του Ουνσούρι δεν είναι πλέον διαθέσιμος και μόνο κάποια σποραδικά αποσπάσματα του έχουν παραμείνει. Οι λογοτεχνικοί εμπειρογνώμονες συμφωνούν ομόφωνα ότι η ποίηση του Ουνσούρι δεν περιοριζόταν μόνο στην εξύμνηση βασιλιάδων, αλλά επικεντρωνόταν επίσης στη σοφία, τη λογική και τη φιλοσοφία, κάτι που καθιστά μερικά από τα ποιήματά του δύσκολα στην κατανόηση. Αυτό που διακρίνει τον Ουνσούρι είναι η ευφράδεια, η ευαισθησία και η αποφασιστικότητά του να δημιουργεί νέο περιεχόμενο. Ήταν ένας εξαιρετικός επαίνετης και το κύριο μέρος των εγκωμίων του ήταν αφιερωμένο στην επαίνεση της γενναιότητας του Σουλτάνου Μαχμούτ στους πολέμους. Παράλληλα, πολλοί ποιητές πιστεύουν ότι τα ποιήματα του Ουνσούρι είναι άτονα και στερούνται ποιητικής ευαισθησίας. Ο ίδιος ο Ουνσούρι συμφώνησε με αυτούς τους ποιητές και το εξέφρασε σε ένα ποίημα: «Ο Ρουντάκι ήταν εκείνος που καταλάβαινε το γκαζάλ· τα δικά μου δεν είναι σαν τα δικά του· όσα και αν προσπαθήσω να γράψω όπως εκείνος, σίγουρα δεν θα τα καταφέρω». Παρά ταύτα, τα εγκώμια του Ουνσούρι εμπλουτίζονται με αλληγορία και λογική, κάτι που τα καθιστά μοναδικά στην λογοτεχνική κοινότητα.
Εξαφανισμένα Μασνάβι
Τα έργα του Ουνσούρι, όπως η Μασνάβι του Βάμεχ και Οζρά, η Μασνάβι του Χενγκ Μποτ και Σορκ Μποτ, καθώς και η άλλη Μασνάβι του, η Σαντμπαχρ και Αϊν αλ Χαγιάτ, εξαφανίστηκαν σταδιακά και πλέον δεν είναι διαθέσιμα στους θαυμαστές του. Η Μασνάβι του Ουνσούρι «Βάμεχ και Οζρά» ήταν εμπνευσμένη από ελληνικούς μύθους. Πρόκειται για μια ιστορία αγάπης του Βάμεχ και της Οζρά, που τελικά έμειναν μαζί αφού πέρασαν μεγάλες δυσκολίες για να διατηρήσουν την αγάπη τους. Ένας Πακιστανός λογοτεχνικός άνθρωπος, ο Μαουλάβι Μοχάμεντ Σαφί, πιστεύεται ότι ανακάλυψε αποσπάσματα του χειρογράφου του «Βάμεχ και Οζρά». Φαίνεται ότι και η Σαντμπαχρ και Αϊν αλ Χαγιάτ εμπνεύστηκε από ελληνικό μύθο. Η ιστορία μεταφράστηκε αρχικά από τα Φαρσί στα Αραβικά από τον Αμπού Ρεϊχαν Μπιρούνι με τον τίτλο «Κασίμ αλ-Σορουρ και Αϊν αλ Χαγιάτ». Ο Ουνσούρι χρησιμοποίησε την αραβική μετάφραση του Μπιρούνι και τη μετέτρεψε σε περσικό ποίημα. Μόνο λίγοι στίχοι από την Χενγκ Μποτ και Σορκ Μποτ έχουν επιβιώσει. Πρόκειται για ένα ποίημα για δύο πέτρινα αγάλματα σε έναν ναό των αγαλμάτων στα βουνά του Μπαμιάν. Η ιστορία είναι αρχικά βουδιστική.
ΘΑΝΑΤΟΣ
Ο Ουνσούρι είναι μία από τις λίγες διάσημες προσωπικότητες της κλασικής ιρανικής λογοτεχνίας που είναι θαμμένος εκτός των σημερινών ιρανικών εδαφών. Πιστεύεται ότι πέθανε το 431 AH (1039 μ.Χ.) και μετά την προσφορά του στην περσική λογοτεχνία και τον πολιτισμό, ο μεγάλος αυτός Ιρανός ποιητής θάφτηκε στο Μπαλχ.
