Νατζάφ Νταριαμπαντάρι

Ο Νατζάφ Νταριαμπαντάρι ήταν ένας από τους σύγχρονους μεταφραστές του Ιράν που, κατά τη διάρκεια της καριέρας του, προσέφερε μεγάλες υπηρεσίες στους Περσόφωνους ανθρώπους, μεταφράζοντας σημαντικά λογοτεχνικά και φιλοσοφικά έργα.

Η Ζωή και το Έργο του Νταριαμπαντάρι

Ο Νατζάφ Νταριαμπαντάρι γεννήθηκε στην Αμπαντάν το 1929 μ.Χ. Εκανε τις πρώτες του σπουδές στο "Σχολείο 17 Δεϊ" και στη συνέχεια φοίτησε στο Λύκειο Ραζί της Αμπαντάν. Ωστόσο, εγκατέλειψε τις σπουδές του όταν ήταν στην ενάτη τάξη για να εργαστεί στην αγορά. Εκείνη την περίοδο, στην Αμπαντάν εργάζονταν πολλοί Άγγλοι λόγω της παρουσίας τους στη βιομηχανία πετρελαίου της περιοχής. Η παρουσία των Άγγλων ώθησε τον Νταριαμπαντάρι να ενδιαφερθεί για την Αγγλική γλώσσα και τον ενέπνευσε να τη μάθει.

Ο Νταριαμπαντάρι προχώρησε σταδιακά στην εκμάθηση της Αγγλικής γλώσσας και το 1953 δημοσίευσε την πρώτη του μετάφραση, το έργο "Farewell to Arms" του Έρνεστ Χεμινγουέι. Το έργο αυτό δημοσιεύθηκε στην Τεχεράνη περίπου έναν χρόνο αργότερα, αλλά την ίδια περίοδο ο Νταριαμπαντάρι φυλακίστηκε στην Αμπαντάν για παράνομες πολιτικές δραστηριότητες. Μετά από περίπου ένα χρόνο φυλάκισης στην Αμπαντάν, μεταφέρθηκε στην Τεχεράνη για να εκτίσει το υπόλοιπο της ποινής του. Ενώ βρισκόταν στη φυλακή της Τεχεράνης, ο Νταριαμπαντάρι δεν σταμάτησε να εργάζεται και μετέφρασε το έργο "A History of Western Philosophy" του Μπέρτραντ Ράσελ. Αφέθηκε ελεύθερος το 1958 μετά από τέσσερα χρόνια φυλάκισης.

Μετά την αποφυλάκισή του, ο μεγάλος Ιρανός μεταφραστής ξεκίνησε να μεταφράζει λογοτεχνικά και φιλοσοφικά έργα και μετέφρασε βιβλία όπως το "The Old Man and the Sea" του Χεμινγουέι και το "Adventures of Huckleberry Finn" του Μαρκ Τουαίν. Συνεργάστηκε με το Ινστιτούτο Φράνκλιν, μια εκδοτική εταιρεία, για περίπου 17 χρόνια. Η συνεργασία του με το Ινστιτούτο Φράνκλιν έληξε το 1975. Την ίδια περίοδο, υπέγραψε σύμβαση με την Εθνική Ραδιοφωνία και Τηλεόραση του Ιράν για τη μετάφραση αγγλόφωνων ταινιών και σειρών.

Μερικά από τα άλλα βιβλία που μετέφρασε ο Νταριαμπαντάρι περιλαμβάνουν το "A Rose for Emily", το "As I Lay Dying" του Γουίλιαμ Φόκνερ, το "The Meaning of Art" του Χέρμπερτ Ριντ και το "The Prophet and the Mad Man" του Τζιμπράν Χαλίλ Τζιμπράν. Οι δραστηριότητες αυτού του μεταφραστή οδήγησαν το Πανεπιστήμιο Κολούμπια να του απονείμει το "Thornton Wilder Prize for Translation" για τη μετάφραση αμερικανικών λογοτεχνικών έργων.

Αν και ο Νταριαμπαντάρι είναι περισσότερο γνωστός ως μεταφραστής, έχει αφήσει πίσω του και ένα σημαντικό έργο, το "Kitab-e Mostatab Ashpazi, az Sir ta Piyaz" (Το Τιμημένο Βιβλίο Μαγειρικής, από Σούπα μέχρι Καρύδι), το οποίο θεωρείται ένα εγκυκλοπαιδικό έργο για την ιρανική κουζίνα. Επίσης, έχει αφήσει κάποια έργα στον τομέα της λογοτεχνίας και της τέχνης, καθώς και μερικούς πίνακες. Ο Νταριαμπαντάρι πέθανε στην Τεχεράνη το 2020.

Χαρακτηριστικά των Μεταφράσεων του Νταριαμπαντάρι

Οι μεταφράσεις του Νταριαμπαντάρι ήταν και όμορφες και πιστές. Είχε μια εξαιρετική αίσθηση του χιούμορ που είναι εμφανής σε μερικά από τα κείμενά του. Εκτός από τα έργα και τις μεταφράσεις του, αυτό που προσέθεσε στη δημοτικότητα του Νταριαμπαντάρι μεταξύ των Ιρανών ήταν ο χαρακτήρας του, ο οποίος ήταν επικεντρωμένος στην ηθική. Ήταν ένας άνθρωπος που είχε φτιάξει μόνος του τον εαυτό του και είχε αποκτήσει τις δεξιότητές του μέσω σκληρής δουλειάς και επιμονής. Ίσως αυτός να ήταν ο λόγος που δεν έβλεπε τους ανθρώπους από ψηλά στα έργα του και μιλούσε στους αναγνώστες του σαν φίλος. Αυτός ο σύγχρονος μεταφραστής και συγγραφέας έδωσε προσοχή στον δημοφιλή πολιτισμό του Ιράν και γι' αυτό θεωρούσε ένα θέμα όπως η μαγειρική τόσο σημαντικό, που αφιέρωσε μέρος της ζωής του και των προσπαθειών του για να συντάξει ένα ολοκληρωμένο βιβλίο πάνω σε αυτό.

Κατά την περίοδο του Νταριαμπαντάρι, μερικές μεταφράσεις έκαναν την εμφάνισή τους στην αγορά με ακατάλληλη γλώσσα, κάτι που θεωρείτο σημάδι της δεξιοτεχνίας του μεταφραστή, αλλά στην πραγματικότητα είχε αρνητικές επιπτώσεις στην τέχνη της μετάφρασης και ακόμα και στην περσική ποίηση για κάποιο χρονικό διάστημα. Ο Νταριαμπαντάρι αντιτάχθηκε σε αυτή την κατάσταση και προσπάθησε να την αντιμετωπίσει χωρίς τυπικότητες.

Το όνομα του Νατζάφ Νταριαμπαντάρι καταγράφηκε στον κατάλογο των φυλάκων της άυλης εθνικής κληρονομιάς του Ιράν το 2017.