Σπηλιές για τον άνθρωπο έχουν έναν διττό χαρακτήρα συναισθημάτων, ανάμεσα στον φόβο και την ασφάλεια. Από τη μία, αυτά τα φυσικά σχηματώματα αποτέλεσαν τους πρώτους χώρους όπου ο πρωτόγονος άνθρωπος βρήκε καταφύγιο και, με κάποιο τρόπο, εγκαταστάθηκε εκεί. Από την άλλη, λόγω της συχνά τρομακτικής εμφάνισής τους και του σκοτεινού περιβάλλοντός τους, έγιναν έμπνευση για τους αφηγητές, που δημιούργησαν μέσα από αυτές ιστορίες με τέρατα και παράξενα πλάσματα! Παρόλα αυτά, οι σπηλιές θεωρούνται από τα πιο γοητευτικά φυσικά στοιχεία, καθώς αποτελούν βιότοπους για ενδιαφέροντα πλάσματα. Για τους φυσιολάτρες, η ανακάλυψη μιας σπηλιάς με ιδιαίτερη μορφή μπορεί να είναι μια από τις μεγαλύτερες περιπέτειες. Στην επαρχία Γιαζντ, μια από τις κεντρικές επαρχίες του Ιράν, έχουν ανακαλυφθεί 42 σπηλιές.
Σημασία και χαρακτηριστικά των σπηλιών του Γιαζντ
Οι σπηλιές της επαρχίας έχουν κυρίως δύο ή περισσότερες εισόδους και στο εσωτερικό τους υπάρχουν μικρές λιμνούλες νερού. Η ύπαρξη αποθεμάτων νερού είναι ένας από τους λόγους που καθιστούν δυνατή τη ζωή μέσα στις σπηλιές. Σε μερικές σπηλιές του Γιαζντ έχουν βρεθεί ίχνη ανθρώπινης κατοίκησης πριν από την ιστορική εποχή. Η απομόνωση και η ησυχία των σπηλιών οδήγησαν κάποιες από αυτές να γίνουν τόποι λατρείας για τους Ζωροαστριστές του Γιαζντ, ειδικά σε περιόδους όπου οι θρησκευτικές τους τελετές υπόκεινταν σε περιορισμούς. Από αυτές ξεχωρίζουν οι σπηλιές Ασκφτ Γιαζντάν κοντά στην πόλη Άκντα και η Φαρράχά Ισλαμίκ ή Μομπντάν Φιρούζ, που είναι γνωστές για αυτό το χαρακτηριστικό.
Ανάμεσα σε αυτές τις σπηλιές, η σπηλιά Αλάμας ή Τσιλ, λόγω της θέσης της στα δυτικά βουνά της επαρχίας Γιαζντ και της μεγάλης απόστασης από τους οικισμούς και τους δρόμους, παραμένει ανέγγιχτη και διατηρεί τα φυσικά της χαρακτηριστικά. Επιπλέον, η δυσκολία εξερεύνησης και η φυσική μορφή της, που μοιάζει με τεράστια κοιλότητα στο έδαφος, συμβάλλουν στην ακεραιότητά της. Η σπηλιά Αλάμας βρίσκεται στο δήμο Μπαχάμπαντ, το ανατολικότερο του Γιαζντ, που συνορεύει με την επαρχία Κερμάν και έχει πολλές πολιτισμικές και ανθρωπολογικές ομοιότητες μαζί της.
Χαρακτηριστικά της σπηλιάς Αλάμας
Η σπηλιά Αλάμας έχει μεγάλο μέγεθος και μέχρι σήμερα δεν έχει ανακαλυφθεί ολόκληρη. Ορισμένοι εξερευνητές έχουν καταφέρει να φτάσουν μέχρι βάθος 150 μέτρων μέσα στη σπηλιά. Η δυσκολία εισόδου γίνεται εμφανής ήδη από την αρχική είσοδο, που βρίσκεται σε απότομη πλαγιά και μοιάζει με ορθογώνιο φρεάτιο διαστάσεων περίπου 1 x 1,5 μέτρο.
Μόλις μπει κανείς, η ομορφιά της σπηλιάς αποκαλύπτεται. Οι τοίχοι της, με την ακανόνιστη δομή τους από ασβεστόλιθο, μοιάζουν με στολισμένους με πολύτιμους λίθους. Τον τελευταίο καιρό, οι μεταλλευτικές δραστηριότητες και οι εκρήξεις από τους μεταλλωρύχους έχουν προκαλέσει καταρρεύσεις σε τμήματα της σπηλιάς, αλλά αυτή παραμένει ένας μυστηριώδης και συναρπαστικός προορισμός για εξερευνητές και περιπετειώδεις.
Οι γεωλόγοι εκτιμούν ότι η δημιουργία της σπηλιάς Αλάμας Μπαχάμπαντ ανάγεται στην παλαιοζωική έως την κρητιδική περίοδο, δηλαδή σχηματίστηκε περίπου πριν από 70 εκατομμύρια χρόνια. Ωστόσο, τα διακοσμητικά στοιχεία στους τοίχους έχουν ηλικία περίπου δύο εκατομμυρίων ετών, καθώς προέκυψαν από τη δράση της βροχής, της διάβρωσης και άλλων φυσικών παραγόντων.
Τμήματα της σπηλιάς Αλάμας Μπαχάμπαντ
Η σπηλιά αποτελείται από πέντε κύρια μέρη: τη στοά εισόδου, την κύρια αίθουσα, την ανατολική αίθουσα, την πρώτη και τη δεύτερη δυτική αίθουσα. Αυτά τα τμήματα είναι τοποθετημένα κάθετα και με απότομη κλίση προς τα κάτω. Η είσοδος της σπηλιάς έχει βάθος περίπου 10 μέτρα και οδηγεί στην κύρια αίθουσα, που είναι ο μεγαλύτερος χώρος με πλάτος 2 έως 9 μέτρα, μήκος περίπου 37 μέτρα και ύψος 6 μέτρα. Η αίθουσα εκτείνεται από ανατολή προς δύση. Λόγω καταρρεύσεων μέρους της οροφής και των τοίχων, η κύρια αίθουσα έχει λιγότερα διακοσμητικά στοιχεία ασβεστόλιθου. Στο κάτω μέρος της εισόδου της αίθουσας υπάρχει μεγάλη ποσότητα χώματος και πετρών που έχουν μεταφερθεί από πλημμύρες.
Η ανατολική αίθουσα είναι πολύ ψηλή αλλά μικρότερη σε μήκος και πλάτος από την κύρια αίθουσα. Τα κοραλλόμορφα ασβεστολιθικά διακοσμητικά της είναι ιδιαίτερα όμορφα και για αυτό οι σπηλαιολόγοι την ονομάζουν «Αίθουσα του Κοραλλιού». Πέντε μέτρα κάτω από την κύρια αίθουσα υπάρχει ένας μικρός διάδρομος με διάμετρο περίπου πέντε μέτρα. Επειδή σε αυτό το σημείο δεν υπάρχει ροή αέρα, τα διακοσμητικά στοιχεία είναι πολύ καθαρά. Στο πιο κάτω μέρος της σπηλιάς υπάρχει ένας ατρακτοειδής φρεάτιος με διάμετρο 12 μέτρα και βάθος 15 μέτρα, που στενεύει προς το κάτω μέρος του.
Εθνική Καταχώριση
Η σπηλιά Αλάμας Μπαχάμπαντ καταχωρήθηκε στον Εθνικό Κατάλογο Φυσικής Κληρονομιάς του Ιράν το 2019.
